عشق ها وعلاقه ها دو نوع است:

1ـ عشق های هوس آلود و شهوانی، که درباره اش گفته اند:

2ـ عشق های متعالی

عشق نوع اول به تنهایی مخرب و زیانبار است. اما با نوع دوم که همراه شود، حالت «منفی»، و مخرب خود را از دست داده و ارزشمند و عالی و مفید خواهد شد. در این جا نیز سخن استاد شهید مطهری راهگشاست:

«قرآن کریم رابطه میان زوجین را با کلمه "مودت و رحمت" تعبیر می کند و این نکته بسیار عالی است. اشاره به جنبه انسانی و فوق حیوانی زندگی زناشویی است. اشاره به این است که عامل شهوت تنها رابط طبیعی زندگی زناشویی نیست. رابط اصلی، صفا و صمیمیت و اتحاد دو روح است.»⁽¹³⁾

عشق بادوام

همان گونه که بیان شد، عشق بین زن و شوهر باید دوام داشته باشد و بعد از دوران جوانی نیز باقی بماند. زن و شوهر، در دوران میانسالی و پیری نیز به عاطفه و محبتی نیاز دارند که با وجود سرد شدن و یا از بین رفتن جاذبه های جنسی و طراوت جوانی، باز هم کانون زندگی شان را باصفا و گرم نگهدارد. سرچشمه این محبت را خداوند در وجود همسران قرار داده است:

«وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً»⁽¹⁴⁾

«خداوند میان شما همسران محبت و رحمت قرار داده است.»

اگر زندگی بر مبنایی صحیح استوار شود و به طور صحیح نیز استمرار یابد، آن محبت و رحمت تا آخر عمر ادامه خواهد داشت.

عشق دو جانبه

برای زندگی سعادتمندانه، عشق و محبت «یک جانبه» کافی نیست. بلکه می باید دو همسر به هم علاقه و محبت داشته باشند. به گفته بابا طاهر:

تشویق اسلام به ازدواج

پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ در تشویق جوانان به ازدواج و پا در میانی دیگران در این باره می فرماید:

«خداوند به کسی که برای ازدواج دیگران اقدام کند. برای هر قدمی که بردارد و هر کلمه ای که بگوید ثواب عبادت یک سال را ـ که روزها روزه دار باشد و شب ها نماز بخواند ـ عطا می فرماید: "کانَ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَةٍ خُطاها أَوْ بِکُلِّ کَلِمَةٍ تَکَلَّمَ بِها فی ذلِکَ عَمَلُ سَنَةٍ قیامُ لَیْلِها وَ صِیامُ نَهارِها".»⁽¹⁵⁾

حضرت امام صادق ـ علیه السلام ـ می فرماید:

«مَنْ زَوَّجَ اَعْزَباً، کانَ مِمَّنْ یَنْظُرُ اللّهُ اِلَیْهِ یَوْمَ الْقِیامَةِ.»⁽¹⁶⁾

«کسی که انسان بدون همسری را همسر دهد، خداوند در قیامت به او نظر رحمت و لطف می فرماید.»

باز همان بزرگوار می فرماید:

«اَفْضَلُ الشَّفاعاتِ اَنْ تَشْفَعَ بَیْنَ اثْنَیْنِ فِی نِکاحٍ حَتّی یَجْمَعَ اللّهُ بَیْنَهُما.»⁽¹⁷⁾

«بهترین و شریف ترین شفاعت ها و میانجیگری ها این است که بین دو نفر برای ازدواج وساطت کنی تا خداوند ازدواجشان را عملی سازد.»

1- سوره روم (30) آیه 21.

2- سوره نحل (16) آیه 72.

3- تعلیم و تربیت در اسلام، انتشارات صدرا، ص 251 ـ 252.

4- وسائل الشیعه، ج 14، ص 6.

5- سوره بقره (2) آیه 187.

6- وسائل الشیعة، کتاب نکاح.

7- وسائل، ج 14، ص 31.

8- همان، ص 51.

9- کافی، ج 5، ص 354.

10- وسائل، ج 14، ص 56.

11- جاذبه و دافعه علی(ع)، ص 48 ـ 50.

12- نظام حقوق زن در اسلام، ص 317 ـ 326.

13- جاذبه و دافعه علی(ع)، ص 53.

14- سوره روم (30) آیه 21.

15- وسائل الشیعة، ج 14، ص 27.

16- همان، ص 26.

17- همان، ص 27.